GROT VAN BARJAC
BERNARD MAGOS NETWERK
Een labyrint van magie en emoties...
Tot voor kort bleef het ondergronds erfgoed van Barjac beperkt tot ekele grotten van weinig belang en de speleo-hoop op een toekomstige ontdekking
die eindelijk zijn reputatie waardig zou zijn.
Het is bekend dat geluk met de stoutmoedigen is, maar ook met de volhouders,
zo bewijst ons het verhaal van de fantastische ontdekking van de grot van Barjac.
Na eindeloze graafwerken werd een uitzonderlijk grottenstelsel ontdekt,
een echt geschenk dat Moeder Natuur maar mondjesmaat geeft.
Maar het is een fragiel paleis van Duizend-en-een-nacht, zo kwetsbaar...
Met een overvloed aan onvoorstelbare decors,
een ware encyclopedie van calcietconcreties ...
Waar de delicate progressie een constante aandacht vraagt
om niet de minste schade te veroorzaken aan deze kristallen droom ...
Waar de breekbaarheid van feeërieke, kristallijne decoraties en de ongelooflijke
rijkdom aan kleuren en vormen nooit heeft opgehouden
het vuur aan te wakkeren in onze verbaasde blikken, van onze ongekende emoties ...
Om deze wereld compleet te maken ontbreekt alleen nog de zon...
Deze zon willen we je naar je toe brengen met de beelden van de stenen bewoners
die de ondergrond van Barjac bevolken.
Welkom in de wereld binnenin onze wereld ...
DE ONTDEKKING
Het wonderbaarlijke lot van de verborgen schat van Barjac...
Ons verhaal begint op een mooi winterweekend tijdens één van onze prospecties
in de gemeentelijke bossen van Barjac.
Bernard Magos, ervaren lid van onze speleologenvereniging,
ontdekt meerdere veelbelovende gaten.
Het voltallige team met Guido Goossens, Nicolas Richardeau en Patrick Soetens maakt deze kleine openingen vrij en na twee teleurstellingen lijkt het derde gat ruimer te worden.
Dit zal het begin van één van onze mooiste avonturen betekenen...
Meerdere maanden van intense arbeid zijn nodig om uiteindelijk te kunnen afdalen in een kleine, maar mooie ruimte. Van hieruit vertrekt een laagvoeg van amper 10 centimeter hoog
met duidelijk voelbare tocht, de aankondiger van een mooie ontdekking...
Nogmaals het is eindeloos graven geblazen en meer dan 40 werksessies zijn nodig
om een 15 meter lange kruipgang, emmer na emmer, vrij te maken.
Dan wordt een eerste ruime zaal ontdekt. Voorbij dit volume dalen we meerdere putten af, maar het was alleen na een hachelijke klim en de verbreding van verschillende smalle doorgangen dat het echte vervolg van de grot word gevonden.
Van dat moment af wordt een ongelooflijke opeenvolging van galerijen en zalen,
de ene nog mooier dan de andere, ons aangeboden.
We hebben het gevoel het ondergrondse Versailles van de Gard te hebben ontdekt.
Onze verbazing is op dat moment niet te verwoorden!
Tot op heden gaan de exploraties van het grottenstelsel verder
en niet lang geleden werd een nieuwe reeks galerijen ontdekt.
De grot van Barjac heeft nog lang niet al zijn geheimen prijsgegeven...
GROT VAN BARJAC
Reis met ons mee door tijd en ruimte ...
Het Bernard Magos-gangenstelsel in de Grotte de Barjac is moeilijk toegankelijk en is, vanwege zijn kwetsbaarheid, onder totale bescherming geplaatst.
Wij beschermen echter alleen wat we ook kennen en een ontdekking van dit niveau is alleen de moeite waard
als zij bekend wordt gemaakt en met iedereen wordt gedeeld !
Daarom nodigen we je uit voor een virtuele rondleiding door dit kristalpaleis van de natuur met zijn ongelooflijke
minerale vegetatie van wonderbaarlijke, magische en poëtische vormen.
Geniet er van !
Tip: klik op onderstaande foto's om de slideshows te openen!
SALLE DU TRÉSOR
Deze zaal bevat een tot de verbeelding sprekende verzameling calcietsculpturen die de regels
van evenwicht en zwaartekracht negeren.
Talloze holle driehoeken en uiterst zeldzame calcietbekers
zijn te bewonderen in heldere sinterbekkens.
De concreties zijn in deze zaal het grootste
kleurenspectrum van de grot rijk.
GALERIE DE LA TENAILLE
Deze gang dankt zijn naam aan de excentriek die eruitziet als een nijptang. Over meer dan 100 meter zien we doorschijnende formaties. Het laagste deel met hagelwitte uitvloeiingen lijkt wel een bevroren meer en naar het einde toe verrast ons een met excentrieken beklede canyon.
LES 10 000 FISTULEUSES
Dit spektakel op zich, een ware "kristallen regen",
bevindt zich in een verbreding van de hoofdgalerij.
Dit uitzonderlijk geheel, gevormd door duizenden witte en doorschijnende spaghetti's, ziet eruit als een versteende stortbui en de minste luchtverplaatsing doet deze broze,
soms meters lange, kristallen bewegen.
Van hieruit duiken putten in de onderliggende netwerken.
GALERIE DES MASSUES
Halverwege deze lange galerij rijst de 6 meter hoge "Colonne des Disques" op. Deze zuil is op verschillende hoogten doorbroken met driekleurige calcietschijven.
De rijkdom van deze galerij met zijn vele sinterbekkens, excentrieken en draperieën is adembenemend.
Het was één van onze eerste grote ontdekkingen.
SALLE DES DISQUES
Calcietschijven vormen cirkelvormige platen die schuin
vanuit de wanden groeien.
Meer dan 350 calcietschijven zijn in de grot geïdentificeerd
en in deze zaal zien we er de apotheose van !
Water moet "waaiervormig" en onder druk uit een schuine barst spuiten om toe te laten een schijf te vormen.
Deze concreties zijn over het algemeen vrij zeldzaam,
maar niettemin typisch voor onze regio.
LE DÉFILÉ
De naam geeft het al aan; deze galerij met driehoekige doorsnede is het theater voor een lange,
onbeweeglijke optocht van stenen reuzen.
Zuilen, kaarsen, kwallen, draperieën en andere
denkbeeldige monsters zijn hier voor eeuwig bevroren.
Het onderste deel van de galerij is ingenomen door een prachtig sinterbekken met gele en witte concreties die op chocoladekleurige eilandjes middenin het water staan.
SALLES DES CHOUX-FLEURS
Deze drie, opeenvolgende zalen, zijn bijna geheel bekleed met bloemkoolvormige kristallen die soms de vorm
aannemen van spookachtige verschijnselen.
Lang geleden moet dit deel van de grot onder meer dan een meter water hebben gelegen en werden de kristallen gevormd gedurende een lange, warme en vochtige periode.
CANYON D'EXCENTRIQUES
Deze smalle en hoge galerijen vormen ondergrondse canyons en zijn over de gehele oppervlakte bedekt met duizenden excentrieken met een grote verscheidenheid.
Deze doorgangen behoren tot de mooiste, maar ook de fragielste van de grot en worden nog zelden bezocht.
Op deze plaats weet men niet meer of men in een minerale, plantaardige of dierlijke wereld is.
SALLE DES SOLDATS
Als het ware doorheen een soort "kelderraam" kun je
dit versteende leger zien, dat lijkt op de beroemde
Chinese archeologische site van Xi'an.
Als in een dichtbegroeid oerwoud, hebben honderden dennenboomvormige stalagmieten de plaats ingenomen
van de terracotta soldaten.
SALLE DES SAPINS
Na de doorsteek van een labyrintisch en moeilijk toegankelijk
deel van de grot, bereiken we deze zaal.
Naast de vele dennenboomconcreties zijn er zeer mooie draperieën, knotsen en zee-egel formaties te ontdekken. Verderop in het labyrint, bevindt zich een
met mondmilch beklede zone.
GALERIE DE L'ÉPÉE
De toegang tot deze galerij loopt via een verplichte doorgang onder een lange en dreigende stalactiet:
het "Zwaard van Damocles" genaamd.
Deze gang leidt naar een reeks ruime zalen en galerijen.
De eerste galerij bevat enkele merkwaardige monokristallen.
Vervolgens doorkruisen we het "Forêt de Brocéliande", een dicht bos van stalagmieten, en tenslotte bereiken we de
"Salle du Gour Bleu", waar heldere sinterbekkens en door
holenberen bekraste wanden ons opwachten.
SALLES JAUNES
Deze drie zalen werden bij toeval ontdekt
tijdens een van onze vele topo-sessies.
De derde zaal vereiste de verbreding van een smalle "brievenbus-doorgang", om de toegang vrij te maken.
Geelkleurige concreties zijn dominant in deze zalen en de mooiste draperie van de grot, 1,50 meter lang en "l'Arum" (de aronskelk) genoemd, is hier te vinden.
SALLE DES PERLES
Deze zaal is enkel te bereiken na 6 meter diepe afdaling.
Hoewel klein van omvang (6 bij 11 meter), is hier
voldoende hoogte (10 meter) om de vorming
van grotparels mogelijk te maken.
De rijkdom van deze zaal is te danken aan de aanwezigheid van grotparels in verschillende vormen en kleuren, holle driehoeken en een nis met excentrieken.
EN BINNENKORT...
Klaar voor DE verrassing ?
Belangrijke vervolgen in de grot worden momenteel
door ons team geëxploreerd.
Deze prachtige zalen en galerijen hijsen de
Grotte de Barjac op wereldniveau...
Breng snel weer een bezoek aan deze pagina !
LES DESSOUS CHICS DE BARJAC
Hier is de clip van onze film!
Geregisseerd door Daniel Penez met originele muziek van Bernard Couderc.
RÉSEAU DES YMAGIERS
Zin in een kosmische explosie? Reis mee met onze laatste ontdekking in de Gard : Ymagiers
EEN ENCYCLOPEDIE VAN CALCIET
De Grotte de Barjac wordt terecht een calciet-encyclopedie genoemd ! Ze herbergt een uitzonderlijke
rijkdom aan concreties die een van de de belangrijkste redenen is om het geheel te beschermen als erfgoed.
De overvloed en diversiteit van kristallisaties is overweldigend in het hele grottenstelsel, alle tot nu toe gekende vormen van calcietconcreties zijn er in grote hoeveelheden te vinden en zijn van uitzonderlijke kwaliteit.
Laat je leiden door een wereld waar water door de eeuwen heen de kalksteenrots heeft uitgeschuurd, gebeiteld en gekerfd om er zijn mooiste sculpturen achter te laten met als enig doel dat zij er
als geen ander uitzien en een uniek karakter uitstralen...
CALCIETBEKERS
De mascottes van de grot ...
Calcietbekers worden gevormd in sinterbekkens
op een boven water stekende basis.
Ze ontwikkelen zich enkel in weinig vernieuwd,
met calciumbicarbonaat verzadigd water en bovendien op voorwaarde dat het waterpeil niet of weinig schommelt.
Op het wateroppervlak vormt zich een film van ongeveer
2 mm dik calciet. Dit calciet hecht zich in
concentrische lagen aan de uitstekende basis.
De calcietbekers verkrijgen zo een heel fragiel evenwicht
en zijn uiterst zeldzame verschijnselen.
Hier, in de Grotte de Barjac behoren deze bekers tot de grootste ter wereld, verschillende meten meer
dan een meter in diameter.
PARELS
Oesters zijn hier niet nodig ...
Een grotparel of pisoliet duidt een bolvormige concretie aan die in zalen van aanzienlijke hoogte kan worden aangetroffen. Zij worden gevormd door de neerslag van calciumcarbonaat in concentrische lagen rond een kern (bijvoorbeeld: een zandkorrel) samengeklit en dit op plaatsen met krachtige infiltratie. De val van een druppel, nagenoeg op dezelfde plaats, zorgt ervoor dat de parel
in beweging blijft en perfect gepolijst wordt.
Afmetingen, kleuren en vormen van parels lopen sterk uiteen.
KNOTSEN
Kristallen deurkloppers...
Deze concreties komen voor in sinterbekkens en zien er uit als aan het einde verdikte stalactieten. Ze zijn uiterst fragiel en kunnen breken bij de minste beweging van het water wanneer ze aan het uiteinde van spaghetti's groeien.
Een klassieke stalactiet of spaghetti wordt gevormd boven een al dan niet uitgedroogd sinterbekken. Het uiteinde van de reeds bestaande concretie wordt ondergedompeld wanneer het sinterbekken zijn activiteit hervat.
Het resultaat is een afzetting van calcietkristallen op de concretie, die de structuur het aanzicht geeft van een knots.
EXCENTRIEKEN
De haartooischool van de ondergrond...
Zij hebben geen notie van de wetten van de zwaartekracht en ontrollen zich dus in de vreemdste vormen.
Zij worden gevormd op de wanden of op stalactieten.
Zij ontstaan uit microbarstjes in de wand en hun vormgeving hangt af van de zwaartekracht die hen verticaliteit geeft,
de oppervlaktespanning waardoor de druppel aan
het plafond blijft hangen, de waterdruk,
de kristallisatiekrachten die in alle richtingen worden uitgeoefend en de variaties in watertoevoer.
Belangrijke factoren bij de vorming van deze concreties zijn het uitvallen en hervatten van de watertoevoer en de aanwezigheid van onzuiverheden. De laatste onzuiverheden in het water bezinken wanneer de watertoevoer stopt. Wanneer de stroming hervat, reactiveert de kristallisatie door een kleine hoek te maken met het vorige kristal.
SINTERBEKKENS
De waterspiegel van Psyche...
Sinterbekkens zijn kleine waterpartijen gevormd door dammen over een ondergrondse stroom. Het oppervlak, dat strikt horizontaal is, dient als overlaat voor het water dat stroomopwaarts wordt vastgehouden. Water dat behoort tot het fossiele of semi-fossiele regime van de grot is verzadigd met calciumcarbonaat. Het wateroppervlak is dan ook vaak bedekt met een dunne film van drijvend calciet.
De grot van Barjac is meer dan 300 sinterbekkens rijk.
HOLLE DRIEHOEKEN
Een zeldzaamheid...
Holle driehoeken ontstaan vooral op stalagmitische vloeren en soms in ondiepe sinterbekkens.
Ze ontwikkelen zich aan de oppervlakte van het water,
bovenaan reeds bestaande calcietkristallen.
Ze verdragen geen plotse niveauverschillen van het water
en vereisen een zeer hoge stabiliteit van het sinterbekken.
Een vrijwel nuldebiet, een aanhechtingspunt op de bodem van het waterbekken en de mogelijkheid tot ontwikkeling naar de oppervlakte toe, zijn noodzakelijke voorwaarden voor het ontstaan van driehoeken.
Holle driehoeken vereisen een waterpeil dat een stijging ondergaat die samengaat met de groei van de concretie.
Bij een stabiel waterpeil, zijn de driehoeken vol.
DRAPERIEËN
Ondergrondse regenbogen...
Draperieën zijn uiterst dunne, doorschijnende sluiers die meerdere meters lang kunnen worden. Ze komen veel voor op schuine wanden van grotten. Ze zijn vaak in meerdere tinten van bruin, geel, rood en oker gekleurd,
die overeenkomen met de opeenvolgende groeilagen.
De vorming van deze concreties is te wijten aan de zwaartekracht die ze een verticale groei geeft en aan
de oppervlaktespanning, een horizontale component die ervoor zorgt dat het water niet onmiddellijk op de grond valt, maar afglijdt langs de wanden van de galerij.
De waterdruppels volgen de onregelmatigheden van de wanden en zorgen er op deze wijze voor dat draperieën
de meest bizarre vormen aannemen.
MONOCRISTALLEN
De oudste formaties ...
Deze zeer oude en fossiele concreties
zijn "geherkristalliseerd".
Mettertijd zijn ze doorschijnend geworden en hebben ze
een "doorrookte" kleur aangenomen.
In de Grotte de Barjac hebben meerdere van deze
concreties, na aan de voet te zijn doorgebroken,
een horizontale verplaatsing ondergaan van enkele centimeters, dit steeds over dezelfde afstand en in dezelfde richting (NNW). De tektonische beweging van de Alpiene
en post-Alpiene orogenese, die leidt tot de reactivatie van
veel oudere breukzones uit het Pyreneeën-Provençaalse tijdperk (45 Ma), ligt aan de basis van deze verschuivingen.
KORAALFORMATIES
Lijkt wel een tropische duik ...
Hun gelijkenis met koraal doet denken aan een
tropisch onderwaterlandschap. Ze zijn veel zeldzamer dan zee-egel formaties ; hun bubbelvormige uitgroeien zijn
op hun beurt bekroond met scherpe kristallen,
dit in tegenstelling met klassieke zee-egel formaties.
Ze komen het vaakst voor aan de rand van ondiepe sinterbekkens. Deze ongelooflijk gedetailleerde formaties
worden bijna nooit meer dan 30cm groot.
Gaan omhoog...
De ons meest vertrouwde concreties !
Zij worden gevormd op de bodem van grotten en ondergrondse gangen door de langzame en voortdurende afzetting van het door de waterdruppels meegevoerde,
in kalksteen opgeloste, calciumcarbonaat.
Soms zijn ze meerdere meters hoog, terwijl ze toch erg dun blijven, in dit geval worden ze "kaarsen" genoemd.
Wanneer de stalagmiet zijn langzame groei voortzet en een stalactiet bereikt die zich aan het plafond van de grot heeft gevormd, groeien deze twee concreties verder aan elkaar
en vormen een stalagmitische zuil of kolom.
STALACTIETEN
Gaan omlaag...
Deze concreties vormen zich aan het gewelf van grotten
en zijn oorspronkelijk steeds spaghetti's.
Het debiet van de watertoevoer kan afnemen en het toevoerkanaal in de spaghetti kan verstopt raken in
de zomer of in een droge periode.
De druk in dit kanaal neemt toe wanneer de toevoer wordt hervat, vaak gedurende een regenperiode of in de winter.
Het water moet zich dan een weg banen hetzij door de rots die de concretie ondersteunt, hetzij door de kraag die
de concretie aan het gewelf vasthoudt, hetzij
door de wanden heen, het sijpelt dan naar buiten
aan het oppervlak van de concretie.
ZUILEN
Fusie tussen stalagmiet en stalactiet ...
Zuilen zijn vaak voorkomende concreties,
het zijn klassieke en massieve stalagmitische pilaren.
Ze hebben haast geen limieten in afmetingen maar
we kunnen wel opmerken dat hun diameter meestal
in verhouding staat tot hun hoogte.
Hun bestaan is noodzakelijkerwijs verbonden met een periode van hoge vochtigheid, aangezien een belangrijke waterdoorsijpeling nodig is voor hun vorming.
Terwijl de zwaartekracht een verticale structuur aan de concretie geeft, zorgt een constant afwisselende regelmaat
en inslagkracht van het water ervoor dat de reeds gevormde concretie een min of meer afgeronde vorm aanneemt.
CALCIETSCHIJVEN
Elegante rondingen...
Calcietschijven worden gevormd door twee ronde of ovale platen, gescheiden door een spleet van slechts enkele millimeters. Deze opening is te volgen langs de
hele periferie van de concretie.
Met een dikte van slechts enkele centimeters kunnen deze platen een diameter van 2,5 meter bereiken.
Water moet uit een schuinliggende barst in de rots of uit een oudere concretie stromen om een schijf te kunnen vormen.
De dicht opeenstaande platen creëren een vacuüm voor het water dat waaiervormig en onder druk naar buiten sproeit.
Kristallisatie vindt dan plaats aan beide
uiteinden van deze platen.
MONDMILCH
Microscopische naalden...
Mondmilch (verkeerdelijk ook: "moonmilk") is een met water verzadigde concretie, die het resultaat is van chemische wijzigingen in de rots of in een concretie en kan een dikte van 2 tot 3 cm bereiken. Deze fysisch-chemische reactie doet zich voor, zonder externe toevoer van calcium, tussen kalksteen en organisch materiaal. Ze is te wijten aan een remobilisatie van de kalksteen die zich op en in de drager bevindt waarop ze verschijnt. De melkachtige consistentie is het resultaat van de inbreng van grote hoeveelheden water tijdens het kristallisatieproces.
Onder een elektronenmicroscoop zijn ontelbare naalden, gevormd door zeer mooie rhomboëders van calciet,
perfect te onderscheiden.
CALCIETBLOEMEN
Groeien niet in ieders tuin ...
In zeer zeldzame gevallen kunnen kristallen in de vorm van haaientanden samengroeien in concentrische cirkels en stervormige structuren ontwikkelen die lijken op
bloeiwijzen of waterlelies.
Dit verschijnsel doet zich alleen voor in ondiepe en
zeer stabiele sinterbekkens.
POOLFINGERS
Net toverstokjes...
De op stalactieten gelijkende poolfingers zijn oorspronkelijk biologische "draden" die zich onder de rand van een sinterbekken bevinden en baden in
met calciumcarbonaat verzadigd water
Poolfingers vindt men vaak in grotere aantallen bij elkaar.
Hun vorming is grotendeels van bacteriologische oorspong.
SPAGHETTI'S
Een versteende stortbui...
Spaghetti's zijn dunne, buisvormige formaties bestaande
uit slechts één kristal (het zijn monokristallijne concreties).
Dit buisvormig kristal strekt zich verticaal uit na afzetting van
calciumcarbonaat door binnenin stromend infiltratiewater.
Het is een holle, langwerpige, doorschijnende,
calcietkoker met een diameter (8 mm) identiek aan de waterdruppels die de vorming ervan veroorzaakten.
Deze concreties zijn ondergrondse klassiekers en worden
ook macaroni's of fistuleuzen genoemd.
Ze kunnen 2 tot 3 meter lang worden en in ideale omstandigheden zelfs tot 6 meter !
ZEE-EGELS
Onder zee en onderaards...
De bodem van de Grotte de Barjac is zowat overal
bezaaid met deze op zee-egels gelijkende concreties.
Deze bolvormige formaties zijn bedekt met kleurrijke,
glinsterende bolletjes, die "popcorn" worden genoemd.
Ze zijn het bewijs van een toename in luchtvochtigheid
en temperatuur in de loop van hun ontstaan.
Hun kleuren variëren van bijna doorschijnend wit
tot gelig of bruin.
Met hun koraalachtige uiterlijk, doen ze ons denken
aan een onderwaterlandschap.
SABELSTALACTIETEN
d'Artagnan in de duisternis ...
Deze stalactieten behoren tot de oudste groep en zijn fossiel,
over de tijd hebben zij een monokristallijne structuur verkregen. Ze zijn meestal geel of rokerig van kleur en zijn door de eeuwen heen opnieuw gekristalliseerd.
Ze worden vaak in groepen aangetroffen en wijken af
van de verticaliteit met een specifieke kromming
die hen het uiterlijk van sabels geeft.
In de grot is een heel gewelf bedekt met deze
prachtig bewerkte formaties.
STALAGMITISCHE VLOEREN
Een glanzende en kleurrijke bodem ...
Wanneer verzadigd water over de bodem of van steile wanden stroomt, zet het zijn lading calciumbicarbonaat af in de vorm van klassiek calciet. Afhankelijk van zijn positie, wordt het algemene uiterlijk van een versteende stroom stalagmitische vloer of wanduitvloeiing genoemd.
Dit type klassieke concretie komt in veel grotten voor.
De licht glooiende bodem geeft een horizontaal aspect
aan de oorsprong van de vorm van deze concretie,
terwijl de zwaartekracht een verticaliteitsfactor is.
VERSTEENDE GOLVEN
De barokke kant...
Dit zijn de randen van de sinterbekkens; stroomopwaarts van de dam wordt het waterpeil steeds hoger en rustiger, waardoor deze perfecte kristalvormen kunnen ontstaan.
Op het oppervlak van de dam zelf kunnen stromingsveranderingen ertoe leiden dat de damwand toeneemt of afneemt. De groeisnelheid van deze gewelfde zijkant vormt een curve die overeenkomt met een optimalisatie tussen stroomsnelheid en het uitwisselingsoppervlak.
SCALENOHEDRALEN
Kristallen in hun puurste vorm...
Scalenohedrale kristallen, ook wel "haaientanden" genoemd, zijn formaties met een geordende toestand van materie die
alleen onder bepaalde omstandigheden van temperatuur, druk en vochtigheid voorkomen.
Ze zijn betrekkelijk zeldzaam in grotten en zijn over het algemeen onderworpen aan passende bescherming.
Calciet (calciumcarbonaat) kristalliseert in het
rhomboëdrische systeem, een van de zeven kristalsystemen.
DRIJVEND CALCIET
Steen met drijfvermogen ...
Drijvend calciet is een fysisch zeer onstabiele en breekbare concretie. Het ontwikkelt zich alleen in sinterbekkens waar het water oververzadigd is met calciumbicarbonaat
en met weinig of geen vernieuwing.
Het is een tot 2 mm dikke film van calciet die zich op het wateroppervlak vormt, vrij of aan een rand vastgehecht.
Het geheel wordt op het wateroppervlak gehouden dankzij het perfecte evenwicht tussen het gewicht van de concretie (de zwaartekracht) en de oppervlaktespanning.
VLINDERVLEUGELS
De ondraaglijke lichtheid van steen...
Na de vorming van een excentrische concretie kunnen veranderingen in de stroming op het oppervlak van de concretie leiden tot het verschijnen van andere vormen die qua ontstaanswijze dicht bij de draperieën staan,
maar hier op een decimetrische of centimetrische schaal.
Ze komen vaak samen met excentrieken voor.
BLOEMKOLEN
Moeilijk te bereiden...
Bloemkoolconcreties worden gevormd hermetisch afgesloten galerijen. In de eerste fase wordt een kleiafzetting langs de wanden van de grot naar beneden gespoeld;
het verdwijnen van een deel van deze afzetting geeft het oppervlak een zeer hobbelig aanzien.
Pas tijdens een tweede fase impregneert en fossiliseert
het calciet de resterende kleivormen.
Bloemkoolvorming lijkt ook verband te houden met de activiteit van verschillende micro-organismen.
KROONLUCHTERS
Ze lichten op, maar geven geen licht ...
Kroonluchters zijn clusters van excentrieken die vanaf het plafond uit elkaar lijken te spatten. Meestal zijn ze wit, maar in de grot kunnen ze ook geel, roodachtig of zelfs
volledig doorschijnend zijn.
Dit is zowat ons ondergronds vuurwerk!
NAALDEN
Scherp, maar ongeschikt voor naaiwerk...
Calcietnaalden worden gevormd door infiltratie onder druk en aan hun uiteinde is vaak een waterdruppel zichtbaar.
Met hun diameter van vaak niet meer dan een millimeter
en een lengte tot twintig centimeter behoren ze tot
de fijnste van alle concreties. Zij tarten de wetten van de zwaartekracht en zijn een lust voor het oog !
BUBBELS
Het knikkerspel...
Bubbels danken hun grootte en vorm als grote waterdruppels aan de manier waarop ze worden afgezet: water ontsnapt uit de wand via een microporie. Doordat het debiet bijna nul is, kan het calciet neerslaan op het oppervlak in de vorm van een waterdruppel, net zoals drijvend calciet neerslaat
op het wateroppervlak van een sinterbekken.
ONZE KUNSTGALERIJ: DE WERELD VAN DUISTERNIS EN STILTE ...
Barjac, gelegen tussen de rivieren Cèze en Ardèche in het departement Gard, is een zuid-Frans dorp
dat bekend staat om zijn renaissance-architectuur, zijn schaduwrijk plein dat twee keer per jaar
wordt bezet door een kleurrijke menigte van antiquairs,
en zijn weelderige zonsondergangen boven de Cevennen.
Een dicht kreupelhoutbos bedekt een groot deel van het gemeentelijk grondgebied,
gelegen aan de zuidwestelijke rand van de Ardèche en van het
uitgestrekte krijtkalksteenplateau dat zich uitstrekt tot de rechteroever van de beroemde rotskloof.
Talrijke grotten liggen verborgen onder dit plateau; de alom bekende Aven d'Orgnac
en vele andere die alleen door speleologen worden gewaardeerd.
Niets van dit alles in de gemeente Barjac, die in de marge van de grote geschiedenis van de speleologie is gebleven, ondanks decennia van intense speurtochten.
Dit is vanaf nu geschiedenis dankzij de fantastische ontdekking van de Grotte de Barjac.
Een grottenstelsel dat bij de 10 mooiste in Frankrijk behoort !
HET DORP
Barjac is een pittoresk dorp met een diepe eenheid tussen land en bevolking, vrij van massatoerisme en verblind door de zuiderse zon. Deze steek met zijn uitbundige kleuren verleid je door de spontaniteit, een oprecht welkom en levensplezier.
Het stresserende leven heeft hier plaatsgemaakt voor sobere schoonheid.
Barjac levert zijn ziel met terughoudendheid en reizen is hier een zaak van geduld.
Wij nodigen je uit deze reis te maken en de zachtheid van het leven in Barjac te ontdekken.
RENAISSANCE STAD
Bezwijk voor de charme van pittoreske straatjes.
DOLMENS
Ontdek de monumenten van zijn verre voorouders.
IN DE OMGEVING
Ga, vergezeld met de geuren van tijm en lavendel, op verkenning door struikheide en bossen van steeneiken.
MEER WETEN ?
Zoals het vaak gaat in speleologie, is er een beetje graafwerk nodig
om de juiste antwoorden te vinden...
ONTSTAAN EN CONCRETIE-STADIA VAN DE GROT VAN BARJAC
Het grottenstelsel is uitgehold in de recifale kalksteen uit het Urgoniaan (naar: Orgon, Bouches-du-Rhône) en meer bepaald in het vierde stratigrafische fase van het Onder-Krijt tijdperk: de massieve kalksteen van het
Boven-Barremiaan (naar Barrême, Alpes-de-Haute-Provence). Het varieert van 129,4 tot 125,0 Ma BP, volgt het Hauteriviaan (Hauterive, Zwitserland) op en gaat vooraf aan het Aptiaan (Apt, Vaucluse).
Het oorspronkelijk uitschuren van de grot door een grote ondergrondse rivier dateert uit het Tortoniaan (Tortona, Italië).
Deze geologische fase strekt zich uit van 11.63 tot 7.246 Ma BP. De diepe gedeelten, de zinkputten, zijn gevormd in de Eind-Messinische periode (Messina, Italië). Deze periode loopt van 7.246 tot 5.333 Ma BP.
De grot van Barjac heeft een zeer oude concretievorming die in verschillende fasen plaatsvond ;
1) Na de initiële excavatie van de grot die vóór het Plioceen plaatsvond, werden de drainages onderbroken op een onbepaald tijdstip van het vroege Kwartair of het Villafranchiaan (van 5,2 tot 1,2 Ma BP), dit in relatie met de uitslijtingsstadia van de canyons van de Ardèche en de Cèze en tektonische verschijnselen.
2) Een algemene dichtslibbing door ijzerhoudende klei en rood slib wordt gevolgd door de vorming van een eerste concretionnering die nu fossiel geworden is (1,2 Ma BP). Deze concreties, over het algemeen rokerig van kleur, herkristalliseerden in de loop der tijd en kregen een hoekig en doorschijnend uiterlijk.
3) Vorming van de oude rode en grijze concreties, gekleurd door ijzer- en mangaanoxiden,
tijdens de vochtige periodes van de interglacialen van het Riss-tijdperk (van 374.000 tot 130.000 jaar BP).
Dit zijn massieve en volumineuze formaties die vaak barsten vertonen. Deze scheuren zijn meestal opgevuld
met recenter calciet.
4) Gedeeltelijke afsluiting van bepaalde galerijen door cryoklastisch puin uit het Vroeg-Würm
(van 71.000 tot 57.000 jaar BP). Het grottenstelsel is gedeeltelijk overstroomd tijdens warme en vochtige interglacialen ; bloemkoolformaties, bubbels, knuppels en sinterbekkens worden gevormd.
5) Vorming van witte concreties (stalagmieten, calcietschijven) tijdens de natte Würm- en vroeg-naglaciale perioden (van 30.000 tot 11.700 jaar BP). Deze recente concreties vertonen geen barsten.
De topografie van de grot verschilt op dat moment niet veel van de hedendaagse.
6) Tweede fase van kleinere aardverschuivingen dan de voorgaande, instorting van de ingangszones, waarschijnlijk gedurende de Boreaal-periode (van 10.187 tot 8.332 jaar BP).
7) Vorming van de huidige en sub-actuele concreties, recente sinterbekkens, spaghetti's, kleiboompjes,
omgekeerde stalagmieten.
8) Evolutie naar een relatieve uitdroging vanaf het Sub-Atlantisch (2791 jaar BP tot heden).
GEOLOGISCHE GESCHIEDENIS
Tijdens het Onder Krijt, tussen 130 en 115 miljoen jaar BP (Valanginiaans- Hauteriviaans stadium),
was onze regio ingenomen door de zee.
De Zuid-Atlantische Oceaan, dan de Centrale Atlantische Oceaan en de Noord-Atlantische Oceaan openen zich.
Het Krijt wordt onderverdeeld in twee subperioden: het Onder-Krijt (van 145 Ma tot 93,9 Ma BP) en het
Boven-Krijt (van 93,9 Ma tot 66 Ma BP). Bij het begin van het Krijttijdperk trok de zee zich over bijna heel Frankrijk terug.
De Afrikaanse plaat keerde zijn beweging om en dreef terug richting Europa.
Op de bodem van de zee heeft zich kalkhoudend slib opgehoopt, met meer kleiachtige continentale bijdragen toen de Cevennen opwaartse bewegingen ondergingen.
Daarna werd de sedimentatie uitsluitend kalkhoudend in het Barremiaan, met de opbouw van de Urgonische riffen. Het klimaat is in die periode warm en de zee is ondiep.
In het Boven-Krijt, rond 100 Ma BP, begonnen tektonische bewegingen de zeebodem op te hogen,
van de Languedoc tot de Provence. Dit is de vorming van de Duranciaanse landengte,
uitgestrekte gebieden zijn ontstaan en detritische afzettingen zijn bezonken in gelokaliseerde bekkens.
De Pyreneeën-Provençaalse compressie (van 43 Ma tot 37 Ma BP) zette zich voort in het Paleoceen,
waarbij een reeks anticlinalen en synclinalen werd gevormd met een WNW - OZO as.
Eén van deze plooien bevindt zich bij Barjac.
Erosie tast de anticlinale toppen aan waardoor de oude lagen bloot komen te liggen.
Nieuwe tektonische episodes doen het Urgoniaanse plateau kantelen tijdens de vorming van de Alpen,
dit noemt men de Alpiene orogenese van het Cenozoïcum (66 miljoen jaar geleden tot heden).
ONTSTAAN VAN GROTTEN
De Barjac-regio heeft alle typische vormen van kalksteengebied: kliffen, dorre hoogvlakten en karstverschijnselen (lapiez, canyons, grotten, restkleiafzettingen).
Licht zuur, door kooldioxide verzadigd water, stroomt door de breuken in het gesteente en lost de kalksteen op; CaCO3 + H2CO3 =) Ca2 + + 2 HCO3-
De scheuren worden breder, er ontstaan grotten en een deel van het calciet slaat neer als het water in een ondergrondse ruimte naar beneden druppelt. Hierdoor ontstaan stalactieten, stalagmieten en andere concreties.
De kleifractie van de kalksteen wordt afgezet als okerkleurige restklei.
Een grot is in de eerste plaats een natuurlijke ondergrondse ruimte met ten minste één ingang. Het is geen totaal afgesloten, maar beperkt gebied. Het is ook een echte chemische fabriek.
De temperatuur varieert nauwelijks, de luchtvochtigheid ligt dicht bij 100% en het kooldioxide niveau is hoog.
Deze omstandigheden zijn radicaal anders dan die aan de oppervlakte en het evenwicht is broos.
DE CONCRETIES
Concreties (stalactieten, stalagmitische vloeren, stalagmieten, draperieën, enz.) in een kalksteenmassief
worden gevormd door het proces van concretionnering of versintering. Grotten worden opgelost wanneer
zij zich onder de waterspiegel bevinden. Pas nadat de grot is drooggelegd en aan de lucht is blootgesteld,
kan de afzetting van secundaire minerale elementen of speleothemen beginnen.
Water, geladen met kooldioxide uit de bodem, lost de kalk op van de rotsen waar het doorheen stroomt en wanneer de waterdruppel die in de grond circuleerde een ondergrondse leegte ontmoet,
zal een deel van de CO2 uit het water vrijkomen, waardoor het minder zuur wordt.
Omdat het water minder zuur is, zal het niet meer zoveel opgelost calciumcarbonaat kunnen bevatten,
zodat er wat van neerslaat en, beetje bij beetje, deze prachtige concreties vormt.
Het zijn dezelfde chemische reacties die de galerijen, zalen en concreties ontwikkelen.
ONZE GESCHIEDENIS
In een tijdperk waarin geen continent meer te verkennen valt, elk eiland in kaart is gebracht, elke bergtop is overwonnen en de verovering van de ruimte je niet te veel meer laat dromen...
Hebben wij ervoor gekozen om aan het laatste echte avontuur op aarde te beginnen: speleologie.
Onze activiteit is een verbazingwekkende combinatie van ontdekking, wetenschap en sport waarbij de mooiste geschenken van de natuur ons pas na veelvuldige inspanningen worden overhandigd en waar men blijk moet geven van koppigheid, moed en volharding.
Maar de eerste kwaliteit die je moet hebben in speleologie is onvoorwaardelijke vriendschap.
Een speleoloog in nood kan immers alleen door een collega worden geholpen.
Na veel spannende ontdekkingen, kunnen we bevestigen
dat het zesde continent op aarde wel degelijk bestaat;
het is de ondergrondse wereld van onze grotten.
Een wereld van duizenden kilometers onvermoede leegtes die onder onze voeten verborgen ligt, met zijn labyrinten van ruime gangen, zijn immense zalen, zijn schachten die afdalen
en zijn stijgende kokers...
Een wereld waar heldere rivieren naar het onbekende stromen of meren vormen
met of zonder eilanden, waar hoge watervallen vanuit ditzelfde onbekende neervallen...
De hemel naderen betekend voor ons ondergronds gaan om deze wereld apart te verkennen,
en te worden verwelkomd door zijn stille wezens van veelkleurig steen en met fantasmagorische vormen ; de concreties...
Speleologie liet ons een grote reis maken in tijd, in ruimte, maar vooral in emoties.
Deze reis werd mogelijk gemaakt dankzij samenhorigheid en vriendschap.
Want vriendschap is dat niets, dat alles kan doen...
ONZE ACTIVITEITEN
Niets groots is bereikt zonder passie!
Het is dan ook met passie dat wij, op vrijwillige basis,
instaan voor het behoud, de valorisering en de bekendmaking
van al onze ontdekkingen.
Kom en ontmoet ons !
ONTDEKKING
Grensverleggend...
PROSPECTIE
Het echte begin van onze avonturen is altijd ...
bovengronds !
Een zorgvuldige verkenning van onze regio leidt vaak tot mooie ontdekkingen...
DESOBSTRUCTIE
Het openen van nieuwe holten en het vrijmaken van belemmerde doorgangen in bestaande
ondergrondse netwerken.
Voor deze veeleisende opdracht werken wij nauw samen
met onze partners die ons de meest efficiënte middelen
ter beschikking stellen.
EXPLORATIE
Na heel wat inspanningen, vaak van lange duur, en met een beetje geluk, wacht het volgende deel van de grot op ons.
De reis naar het onbekende kan beginnen !
TOPOGRAFIE
Het grottenstelsel en de nieuwe ontdekkingen worden vanuit alle hoeken opgemeten, in kaart gebracht en gefotografeerd om toekomstig wetenschappelijk onderzoek
te vergemakkelijken.
WETENSCHAPPELIJK ONDERZOEK
De zeer oude en goed bewaarde concreties vormen een ware goudmijn voor paleoklimatologische reconstructies.
Klauwen van holenberen en andere dieren, evenals verschillende skeletten van zoogdieren worden aan een paleontologische studie onderworpen.
BESCHERMING
Onze strijd...
PATRIMONIUMWAARDE
De grot is door de gemeente Barjac onder volledige bescherming gesteld vanwege haar kwetsbaarheid
en haar erfgoedwaarde.
De klassering als natuurmonument en geotoop is lopende.
AVCFC
De Grotte de Barjac is geklasseerd door de "Association de Valorisation de Cavités Françaises à Concrétions (AVCFC)".
Deze vereniging van openbaar belang, gesteund door het ministerie van Leefmilieu en Duurzame Ontwikkeling,
heeft als doel de 25 uitzonderlijkste Franse grotten te beschermen als UNESCO-werelderfgoed.
MARKERING EN BESCHERMING
In de grot zijn doeltreffende markeringen aangebracht met kleurcodes. Het te volgen pad is dan uitgestippeld en kwetsbare stukken worden vermeden. Zones met breekbare kristallen en modderige delen zijn afgeschermd door dekzeilen en reinigingsmateriaal is altijd bij de hand.
De foto toont een afgeschermde kruipgang
over zeldzame kristallen.
VEILIGHEID
Equiperen en beveiligen van risicovolle,
onstabiele en/of overstroombare zones, om een veilige toegang te kunnen verzekeren.
Regelmatige controle van de schommelingen van het CO2-niveau, de hygrometrie, atmosferische druk en temperatuur.
DE PRESENTATIE
De grot voor iedereen!
BIOSCOOP VAN BARJAC
Een belevenis !
Negentien vertoningen van onze film "Les Dessous Chics de Barjac", gevolgd door een conferentie.
De aanwezigheid van de ontdekkers en filmmakers is verzekerd om uw talrijke vragen te beantwoorden.
Meer dan negenhonderd geïnteresseerden tot nu toe !
TENTOONSTELLING
Met een selectie van tot de verbeelding sprekende foto's, maakte de tentoonstelling in het kasteel van Barjac het mogelijk de grot te delen met een enthousiaste bevolking.
HET BOEK
Een werk van Serge Caillault en Guido Goossens,
dit boek met meer dan 100 exclusieve foto's en verhalen neemt je mee op reis met
de ontdekkers van deze fabelachtige grot.
DVD
De film "Les Desssous Chics de Barjac", geregisseerd door Daniel Penez en Serge Caillault met originele muziek van Bernard Couderc is nu ook beschikbaar op DVD en
laat je toe de prachtige beelden van de grot
te bekijken vanuit je zetel...
PERSARTIKELS
Persartikels in: Midi Libre, Le Dauphiné, La Tribune, Spéléo Magazine, Spelunca, Spelerpes, Regards, enz.
Vertaald in het Frans, Engels, Nederlands en Duits, hebben talrijke publicaties de fabelachtige Franse grottenrijkdom bekend gemaakt op een internationale schaal!
ANIMATIES
Voor scholen, bedrijven en verenigingen organiseren wij voorstellingen en ludieke activiteiten.
Het is inderdaad aan de toekomstige generaties dat wij onze passie voor dit uitzonderlijk erfgoed moeten overdragen!
DE GROT ONDERWEG
Ons "flying team" neemt de tentoonstelling en de film
mee op reis naar uiteenlopende plekken; bioscopen,
gemeentezalen, mediatheken, scholen en bedrijven.
Interesse? Aarzel niet om contact met ons op te nemen!
DE GROT OP HET NET
Onze avonturen en ontdekkingen zijn wereldwijd te bekijken dankzij onze gedetailleerde website.
En... Een snel bezoek aan onze blog volstaat om ons
te volgen waar je ook gaat...
DANKJEWEL !
Het heeft de gemeente Barjac behaagt ons de status van ereburger te verlenen voor ons vrijwilligerswerk voor de grot.
Het is ons een genoegen om van onzentwege de gemeenteraad en onze partners te bedanken, zonder hen zou dit avontuur onmogelijk zijn.
Momenteel werken wij aan een film op groot formaat waarin de belangrijke ontdekkingen van de laatste tijd
zullen worden belicht.
Wordt vervolgd !
ONZE PARTNERS
Onmisbaar...
Steun is essentieel voor het vrijwilligerswerk dat wij realiseren voor de Grot van Barjac.
Wij kunnen rekenen op uitzonderlijke partners, die zich ten volle inzetten voor duurzame ontwikkeling
en gepassioneerd zijn door erfgoed, natuurexploratie en de ondergrondse wereld.
Ook u kunt op vele manieren bijdragen aan onze projecten en tegelijkertijd de waarde uw bedrijf vergroten.
Vandaag de dag zijn het samengaan van duurzame ontwikkeling en groeivooruitzichten een evidentie...
Elke samenwerking betekent veel voor ons en helpt mee dit uitzonderlijk erfgoed te vrijwaren.
Neem contact met ons op voor meer informatie !
AU VIEUX CAMPEUR
TWONAV-GPS
HILTI FRANCE
MÉANDRE-TECHNOLOGIE
AVENTURE VERTICALE
VERJARI
ACS COMBIS SPÉLEO
STOOTS
SPÉLÉO MAGAZINE
BARJAC
CONTACTEER GROT VAN BARJAC
Neem contact met ons op om meer te weten te komen over onze activiteiten.
We reageren met plezier op ieder volledig ingevuld formulier !